Page 47 - ASM Yaşam Temmuz 2022

lişme riski %5-10) veya olan) gruba aspirin primer üstüne primer koruma için
çok yüksek risk (risk pua- koruma amaçlı verebiliriz. yani bilinen KV hastalı-
nı %10 ve üstü) grubunda Primer koruma için verile- ğı olmayanlar için aspirin
olanlara (primer koruma) cek gruplarda gastrointes- önermiyor.
mümkünse aspirin ve gere- tinal kanama riski yüksek
kirse statin ömür boyu ver- olursa aspirin veya diğer Primer koruma
mek gerekir. antigareganları veremeyiz. amaçlı KV yüksek ve çok
Çok yüksek risk grubunda yüksek risk gruplarında ve-
Avrupa kardiyoloji bazı vakalarda olanlara as- rilecek 81-100 mg 1x1 aspi-
SCORE risk indeksine gore pirin yerine primer koruma rin gerçekten hastada akut
risk yükü %5 ve üstü olan- amaçlı klopidogrel verile- Mİ veya inmeyi önlemede
larda veya ABD preventif bilir. plaseboya göre faydalı ve
Society önerdiği aspirin üstün oldukları gösterilmiş-
guide adlı (bakınız Google) Aspiringuide adlı tir.
uygulamaya göre hastalar- uygulamaya Google bakıp
da kanama riski yüksek de- girerseniz basit olarak 8-9 Atrial fibrilasyonu
ğilse primer koruma amaçlı soru ile size en sonunda sa- olan bir hastada inmeyi ön-
aspirin verilebilir. Özellikle tırın ilk başında PRİMER lemek için aspirin verilmez, amaçlı aspirin alan hasta- akut durumlar başta olmak önce aspirin kesilmemeli,
20 yılı aşmış diyabeti veya KORUMA için aspirin tav- aspirinin A.fibrilasyonda larda akut Mİ daha az ol- üzere stabil hastalarda dahil ama kafa içi operasyonla-
organ tutulumu olan diya- siye edilir ya da edilmez faydası yoktur, bu hastalar- makta veya akut Mi olsa verilecek ilk aspirin dozu rından önce en az 7-9 gün
betli hastalar ya da diyabeti diye yazıyor, aspirin ko- da Coumadin, apiksaban
olmayan ama SCORE risk ruyucu veya kanama riski vb oral antikoagülan veril- da hasar daha az olmak- 300 mg olmalı, enterik kap- önce, toraks ve batın içi ka-
tadır. Çünkü tüm akut Mİ lı olmayan ve çiğneme for- nama riski yüksek, kontrol
indeksine göre risk yükü oranını veriyor. Çok faydalı meli. veya arter trombüslerinde munda olmalı ve ilk yükle- edilmesi zor ve kanama du-
%5 ve üstü olan (yüksek bir uygulama. 75 yaş üstü- ilk oluşan trombüs çekir- me doz aspirin hızlı emilim rumunda kan transfüzyonu
KV risk gelişme ihtimali ne uygulanmıyor. 75 yaş Primer koruma
değinin trombosit adezyon ve hızlı etki için çiğnetilme- gerektirecek bazı operas-
ve agregasyonuı olduğu- li. Bu şekilde enterik kaplı yonlardan 7 gün önce aspi-
nu unutmayalım ve aspirin olmayan çiğneme formun- rin kesilebilir.
veya klopidogrel bu trom- da verirsek antiagregan et-
bositlerin rüptüre aterom kisi 15-20 dakika içerisinde Tikagrelor; P2Y12 inhibi-
plağı üzerine yapışmasını başlıyor ve unutmayalım ki tor (ADP reseptör antago-
önlüyor veya en az ya- akut Mİ başta olmak üzere nisti), akut Mİ durumların-
pışmasını sağlıyor, pıhtı antiagregan etki ne kadar da ilk doz 180 mg yükleme
(trombüs) yükü böylece as- hızlı başlarsa hasar daha az yapılır ve oral etkisi en hızlı
pirin alırken akut Mİ geçi- ve prognoz daha iyi. Aspi- başlayan P2Y12 inhibitörü-
rende daha az oluyor. rin 300 mg yükleme sonrası dür. Etkisi 20-30 dk içeri-
genelde idame antiagregan sinde başlar. Klopidogrelde

Antiagreganların etki için 81-100 mg 1x1 ilk etki 2 saat sonra, prasug-
farmakolojik özellikleri; yeterli. Özellikle stent, by- relde ise 30 dk sonra başlar.
pass vb sekonder koruma Özellikle ST segment ele-
Aspirin; antiagre- amaçlı aspirin alanlarda vasyonlu Mİ (STEMİ) va-
gan etkisi trombositlerdeki diş çekimi, katarakt, kartal kalarında hızlı antiagregan
COX-1 enziminin blokajı tünel sendromu vb az ka- etki için enterik kaplı olma-
ile olur. Akut koroner send- namalı veya kanama olursa yan aspirin 300 mg çiğne-
romlar, iskemik inme vb bastırılabilir girişimlerden me tabletine

46 47