Page 16 - ASM Yaşam Temmuz 2022

kezi olmuştur. Bu dönemde yaşamış
olan El-Cezeri, saray mühendisi olarak
Diyarbakır’da Artuklu Beyliği’nin hiz-
metine girmiş, 30’lu yaşlarında sarayın

baş mühendisi olmuştur. Sibernetik il-
min babası sayılan El-Cezeri; robotlar,
saatler, su makineleri, şifreli kilitler,
kasalar, termos, otomatik çocuk oyun-
cakları, otomatik yüzen kayık, su tu-
lumbaları gibi çok sayıda buluşa imza
atmıştır. Dünyanın ilk insansı robotları
el-Cezerî tarafından bu sarayda yapıl-

mış ve padişahın hizmetine sunulmuş- El Cezeri
tur.

Saint George Kilisesi: M.S. 3’üncü
yüzyılda Roma döneminde inşa edil-
miştir. Roma mimarisini bütünüyle Nebi Cami
yansıtmaktadır. Artuklu döneminde müze cafe olarak işletil- genişletme çalışmaları da Cami-i Kebir mahal-
yapının batı tarafına tarafına kubbeli mektedir), Artuklu Ke- sırasında hanefiler bö- lesinde yer alan evinde
bölüm eklenmiştir. Kilisenin Artuklu meri, Aslanlı Çeşme bu- lümü ile medresenin bir dünyaya gelmiştir. ’’35
döneminde medrese olarak işlevlendi- Saint George Kilisesi lunmaktadır. kısmı tahrip edilmiştir. yaş’’ şiiri gibi unutulma-
rildiği tahmin edilmektedir. Günümüz- Günümüze şafiler kısmı yacak birçok esere imza
de sanat galerisi olarak işlevlendiril- 3-Nebi (Peygamber) ve medresenin bir kısmı atan sanatçının doğduğu

miştir. Cami: ulaşmıştır. ve gençlik yıllarını ge-
Akkoyunlular döneminde çirdiği ev, Diyarbakır’ın
Artuklu Kervansarayı: İç Kale’de XV. yüzyılda inşa edil- 4-Cahit Sıtkı Tarancı konut mimarisini en iyi
Amida Höyük üzerinde bulunan sa- miştir. Özgününde çok Müzesi ve Evi: yansıtan evlerden biridir.
rayın kervansarayı olarak inşa edilen geniş olan bir alana sa- Diyarbakır’ın ünlü şair- 1973 yılında şairin anı-
eser, Osmanlı döneminde şehrin Valisi hip olan camiin 1955 yı- lerinden biri olan Cahit sını yaşatmak ve ismini
Hasan Paşa tarafından tamir edilip ce- lındaki Gazi Caddesi’nin Sıtkı Tarancı, 1910 yılın- ebedileştirmek amacı ile
zaevine dönüştürülmüştür. Giriş kapı-

sı üzerinde bulunan kitabede, yapının Cahit Sıtkı Tarancı Müzesi ve Evi
Melik Sâlih Mahmud tarafından 1203
senesinde yaptırıldığı bilgisi yer alır.

İç Kale’de ayrıca görülmesi gereken
Kent Müzesi, Komutan Atatürk Müze-
si (Atatürk 1917’de 2. Kolordu Komu-
tanı olarak Diyarbakır’da bulunurken
kullanmış olduğu karargah binası) Ko-
lordu Komutanlık Binası (günümüzde Artuklu Kervansarayı

16 17